Rekultivacija napuštenog rezervoara za opasan otpad

Envirotis Holding se bavi rekultivacijom napuštenih rezervoara za crveni mulj ili pepeo. Postavio je sebi cilj da bez finansiranja države reši na samofinansirajući način uklapanje rezervoara u predeo, te na taj način da reši njegovo dejstvo zagađivanja životne sredine.

Ovi rezervoari u današnje vreme obavljaju tri različite funkcije u poslovanju otpadom i zaštitom životne sredine:

  • Deponija opasnog otpada napuštena i zatvorena pre više decenija: crveni mulj ili pepeo leži u njemu bez manipulacije.
  • Rekultivacina delatnost:ima za cilj da se otpad izoluje od životne sredine, odnosno da se uklopi u predeo.
  • Delatnost reciklaže otpada: karakteristična proizvodnja upotrebljivih rekultivacionih pokrivnih materija od proizvodnog otpada i nusproizvoda.

 

Pred-život rezervoara

Proizvodnja boksita i čuvanje crvenog mulja desetinama godina ranije, odnosno smeštaj pepela iz elektrane uzrokovala je znatno zagađenje u površinskim vodama i vazduha u životnoj sredini. Crveni ili sivi oblak prašine koji se pojavio iznad napuštenih rezervoara u znatnoj meri je uticao na kvalitet života okolnog stanovništva. Tokom osamdesetih godina bilo je više neuspešnih pokušaja za ukidanje okolnih šteta, za pokrivanje rezervoara, uklapanje u predeo, međutim gornji sloj tla koji je korišćen za rekultivaciju potpuno je pretvoren u slatinasto tlo uticajem migrirajućih jona dospelih iz otpada za nekoliko godina, a nisu dali rezultate ni pokušaji korišćenja otpada od rušenja i industrijskih nusproizvoda.

 

Uspesi u oblaganju

Jedna od firmi preteča holdinga je 1986. godine pokrenula i postavila sebi cilj rešavanje navedenih problema. Kao rezultat tog pokušaja stvoren je specijalni materijal za oblaganje, njegovom proizvodnjom i primenom postignuti su uspesi željene rekultivacije i uklapanja u predeo. Rekultivisana površina s jedne strane sprečava prodiranje kišnice u telo otpada, a s druge strane rastinjem se veoma harmonično uklapa u okolni predeo. Gotovo tridesetogodišnjim radom pokriveno je skoro 170 hektara površine rezervoara, a uz to je još pre stopostotnog pokrivanja postignuto stanje bez prašine. Stanje površinskih voda se kontinuirano poboljšava zahvaljujući sređivanju površina, obavljenih dopunskih radova i pokrivanju rezervoara. Pojedini komponenti zagađivanja u potpunosti su nestali, u pogledu više komponenata utvrđeno je smanjenje u trendu.

 

Pokrivni materijal

Tokom procesa reciklaže proizvodi se materijal za oblaganje od proizvodnog otpada i nusproizvoda, biološkom razgradnjom i biodegradacijom. Ovaj materijal ima karakteristike i sastavne delove prirodnog sloja tla, a njegovu adekvatnost potvrđuje praksa od više desetina godina, pošto se na njegovoj površini naselio i razvija živi svet. Materije prerađene tokom reciklaže otpada (među njima uglavnom preovlađuje mulj otpadnih voda) zajedno čine organske prehrambene materije sa karakteristikama tla, kao i neorganske sastavne elemente odnosno okvirnu strukturu. Ovaj postupak stvara procese formiranja tla koji se odvijaju u prirodi među kontrolisanim uslovima, u znatno kraćem vremenu.

 

EU-konform, tehnologija tri u jedan

  • Reciklaža otpada – korišćenjem proizvodnih otpada i nusproizvoda je reciklaža materijala, a kao rezultat toga nastaje materijal za oblaganje sličan sloju prirodnog tla.
  • Zaštita rodnih slojeva tla – materijal za oblaganje potreban za pokrivanje 100 hektara teritorije iznosi približno 1.400.000 m3, dakle oslobađanje te površine znači i spasavanje isto tolike površine gornjeg sloja tla na drugim teritorijama.
  • Rekultivacija – popravljanje vrednosti životne sredine i ponovno uspostavljanje i zaštita živih mesta, odnosno stvaranje novih živih mesta, uklapanjem u predeo rezervoara za opasni otpad.

 

Oblasti primene tehnologije

  • Kod otklanjanja štete u objektima metalne industrije i rudnika metala i pripadajućih deponija i njihove rekultivacije (npr: ruda gvožđa, crveni mulj).
  • Za rekultivaciju deponija na teritoriji napuštenih rudnika, odnosno za geotehničko osiguranje za izbegavanje klizišta.
  • Za čišćenje teritorija zagađenih TBT, PAH, PCB i toksičnim metalima.
  • Za rekultivaciju deponija pepela elektrana, a koje zagađivanjem prašinom uzrokuju oštećenje zdravlja.
  • Rekultivacija i sređivanje okoline uklapanjem u predeo shodno lokalnim ekološkim sistemima.

 

Korišćenje višestrukog sistema monitoringa

Za merenje dejstva rekultivacije na životnu sredinu, na teritorijama se koristi kompleksni sistem monitoringa, koji se proširuje i na ispitivanje podzemnih i površinskih voda, na merenja prečišćavanja vazduha (merenje stanja prilikom izmeštaja, odnosno nakon izmeštaja), kao i na toksikološko ispitivanje živog sveta. Na teritorijama koje tretira Envirotis Holding Zrt. zagađivači su ispod graničnog nivoa propisanog od strane nadležnih organa, zagađivanje pokazuje tendenciju smanjivanja, kada je reč o prirodnom mortalitetu životinja, u unutrašnjim organima uginulih životinja ne iskazuje se štetno nagomilavanje.

 

Rezultati

Obloženi rezervoari pokriveni su dugoročno životnim, stabilnim biljnim svetom. Na rezervoarima živi svet sve se više obogaćuje: naseljavaju ga insekti, poljski glodari, ptice, manji i veći sisari. Veoma živopisan dokaz obnove je da su se poslednjih godina na pojedinim mestima pojavili čak i dabrovi, o kojima je opštepoznato da su veoma osetljivi na zagađenja životne sredine.
Na rekultiviranoj teritoriji deponije otpada, uklopljenoj u predeo proteklih više desetina godina nastanila se flora i fauna, biološki veoma diverzivna.

Envirotis Holding se bavi rekultivacijom napuštenih rezervoara za crveni mulj ili pepeo. Postavio je sebi cilj da bez finansiranja države reši na samofinansirajući način uklapanje rezervoara u predeo, te na taj način da reši njegovo dejstvo zagađivanja životne sredine.
Ovi rezervoari u današnje vreme obavljaju tri različite funkcije u poslovanju otpadom i zaštitom životne sredine:
• Deponija opasnog otpada napuštena i zatvorena pre više decenija: crveni mulj ili pepeo leži u njemu bez manipulacije.
• Rekultivacina delatnost:ima za cilj da se otpad izoluje od životne sredine, odnosno da se uklopi u predeo.
• Delatnost reciklaže otpada: karakteristična proizvodnja upotrebljivih rekultivacionih pokrivnih materija od proizvodnog otpada i nusproizvoda.

 

Pred-život rezervoara
Proizvodnja boksita i čuvanje crvenog mulja desetinama godina ranije, odnosno smeštaj pepela iz elektrane uzrokovala je znatno zagađenje u površinskim vodama i vazduha u životnoj sredini. Crveni ili sivi oblak prašine koji se pojavio iznad napuštenih rezervoara u znatnoj meri je uticao na kvalitet života okolnog stanovništva. Tokom osamdesetih godina bilo je više neuspešnih pokušaja za ukidanje okolnih šteta, za pokrivanje rezervoara, uklapanje u predeo, međutim gornji sloj tla koji je korišćen za rekultivaciju potpuno je pretvoren u slatinasto tlo uticajem migrirajućih jona dospelih iz otpada za nekoliko godina, a nisu dali rezultate ni pokušaji korišćenja otpada od rušenja i industrijskih nusproizvoda.

Uspesi u oblaganju
Jedna od firmi preteča holdinga je 1986. godine pokrenula i postavila sebi cilj rešavanje navedenih problema. Kao rezultat tog pokušaja stvoren je specijalni materijal za oblaganje, njegovom proizvodnjom i primenom postignuti su uspesi željene rekultivacije i uklapanja u predeo. Rekultivisana površina s jedne strane sprečava prodiranje kišnice u telo otpada, a s druge strane rastinjem se veoma harmonično uklapa u okolni predeo. Gotovo tridesetogodišnjim radom pokriveno je skoro 170 hektara površine rezervoara, a uz to je još pre stopostotnog pokrivanja postignuto stanje bez prašine. Stanje površinskih voda se kontinuirano poboljšava zahvaljujući sređivanju površina, obavljenih dopunskih radova i pokrivanju rezervoara. Pojedini komponenti zagađivanja u potpunosti su nestali, u pogledu više komponenata utvrđeno je smanjenje u trendu.

Pokrivni materijal
Tokom procesa reciklaže proizvodi se materijal za oblaganje od proizvodnog otpada i nusproizvoda, biološkom razgradnjom i biodegradacijom. Ovaj materijal ima karakteristike i sastavne delove prirodnog sloja tla, a njegovu adekvatnost potvrđuje praksa od više desetina godina, pošto se na njegovoj površini naselio i razvija živi svet. Materije prerađene tokom reciklaže otpada (među njima uglavnom preovlađuje mulj otpadnih voda) zajedno čine organske prehrambene materije sa karakteristikama tla, kao i neorganske sastavne elemente odnosno okvirnu strukturu. Ovaj postupak stvara procese formiranja tla koji se odvijaju u prirodi među kontrolisanim uslovima, u znatno kraćem vremenu.

EU-konform, tehnologija tri u jedan
• Reciklaža otpada – korišćenjem proizvodnih otpada i nusproizvoda je reciklaža materijala, a kao rezultat toga nastaje materijal za oblaganje sličan sloju prirodnog tla.
• Zaštita rodnih slojeva tla – materijal za oblaganje potreban za pokrivanje 100 hektara teritorije iznosi približno 1.400.000 m3, dakle oslobađanje te površine znači i spasavanje isto tolike površine gornjeg sloja tla na drugim teritorijama.
• Rekultivacija – popravljanje vrednosti životne sredine i ponovno uspostavljanje i zaštita živih mesta, odnosno stvaranje novih živih mesta, uklapanjem u predeo rezervoara za opasni otpad.

Oblasti primene tehnologije
• Kod otklanjanja štete u objektima metalne industrije i rudnika metala i pripadajućih deponija i njihove rekultivacije (npr: ruda gvožđa, crveni mulj).
• Za rekultivaciju deponija na teritoriji napuštenih rudnika, odnosno za geotehničko osiguranje za izbegavanje klizišta.
• Za čišćenje teritorija zagađenih TBT, PAH, PCB i toksičnim metalima.
• Za rekultivaciju deponija pepela elektrana, a koje zagađivanjem prašinom uzrokuju oštećenje zdravlja.
• Rekultivacija i sređivanje okoline uklapanjem u predeo shodno lokalnim ekološkim sistemima.

Korišćenje višestrukog sistema monitoringa
Za merenje dejstva rekultivacije na životnu sredinu, na teritorijama se koristi kompleksni sistem monitoringa, koji se proširuje i na ispitivanje podzemnih i površinskih voda, na merenja prečišćavanja vazduha (merenje stanja prilikom izmeštaja, odnosno nakon izmeštaja), kao i na toksikološko ispitivanje živog sveta. Na teritorijama koje tretira Envirotis Holding Zrt. zagađivači su ispod graničnog nivoa propisanog od strane nadležnih organa, zagađivanje pokazuje tendenciju smanjivanja, kada je reč o prirodnom mortalitetu životinja, u unutrašnjim organima uginulih životinja ne iskazuje se štetno nagomilavanje.

Rezultati
Obloženi rezervoari pokriveni su dugoročno životnim, stabilnim biljnim svetom. Na rezervoarima živi svet sve se više obogaćuje: naseljavaju ga insekti, poljski glodari, ptice, manji i veći sisari. Veoma živopisan dokaz obnove je da su se poslednjih godina na pojedinim mestima pojavili čak i dabrovi, o kojima je opštepoznato da su veoma osetljivi na zagađenja životne sredine.
Na rekultiviranoj teritoriji deponije otpada, uklopljenoj u predeo proteklih više desetina godina nastanila se flora i fauna, biološki veoma diverzivna.