Otklanjanje štete i rekultivacija napuštenih rudnika

Envirotis Holding bavi se takođe i otklanjanjem štete i rekultivacije prostora napuštenih rudnika.To znači karakteristično vrlo kompleksnu delatnost otklanjanja štete čak i u trajanju od pet do deset godina, pošto se zagađenost van prostora rudnika raširila i na okolinu.

 

Dejstvo prostora oko rudnika na životnu sredinu

Rudnici su otvarani u oblastima sa veoma bogatim prirodnim vrednostima kako ispod površine, tako i iznad površine tla. Te oblasti su upravo zbog svog prirodnog bogatstva danas postale oblasti sa zaštićenom prirodnom sredinom. Rudnici koji su svojim funkcionisanjem u prošlosti, neadekvatnim odlaganjem i tretiranjem jalovine, kao i nedostatkom stručnog zatvaranja rudnika zagađivali životnu sredinu, i dan danas uzrokuju štetu. Zagađenost se pojavljuje na tlu, u podzemnim vodama, u vodama površinskih vodotokova, kao i u talogu njihovih korita.

 

Zadaci otklanjanja štete

Čišćenje procednih voda

U prolazima rudnika koji su napušteni desetinama godina nastali su prirodni vodotokovi koji iz pomerenog kamena rastvaraju različite minerale i metale. Ovi elementi se pojavljuju u okolnim vodama, podzemnim vodama odnosno u jezerima rudnika za tehničko istraživanje u koncentrovanom obliku, to jest kao zagađivači.

Nakon otkrivanja izvora procednih voda, ove vodotoke usmeravamo u centralni sistem za tretman i čišćenje vode koji je izgrađen u okviru delatnosti otklanjanja štete, a pročišćene vode se nakon toga mogu vratiti u prirodne tokove, obezbeđujući na takav način prirodnu proizvodnju vode. Prečišćavanje vode se obavlja mehaničkim putem (na primer taloženjem i ceđenjem), biološkim putem (mikroorganizmima) i po potrebi hemijskim sastojcima, u zavisnosti od tipa zagađenosti. Mulj koji je zaostao nakon prečišćavanja procednih voda odvozi se u odgovarajući objekat za tretiranje otpada (reciklaža ili uništavanje).

Prečišćavanje procednih voda, te smeštaj otpada koji pri tom procesu nastaje predstavlja kontinuirani zadatak vlasniku rudnika. 

Zatvaranje rudnika

U zavisnosti od buduće sudbine rudnika njegovo tehničko zatvaranje će se obaviti u saradnji sa rudarskim stručnjacima. Iscrpljeni rudnici, nakon statičkih ispitivanja zatvaraju se zatrpavanjem, a za tu svrhu se može veoma dobro iskoristiti jalovina koja ne sadrži opasne sastojke, eventualno i druge geološke materije iz tla koje se smatraju otpadom. Kod rudnika koji se u budućnosti mogu još eksploatisati, nakon ukidanja izvora zagađivanja procednih voda, tehničko zatvaranje se obavlja sa održavanjem mogućnosti ponovnog otvaranja, kao i sa obezbeđivanjem statičke bezbednosti.

Tretiranje odlagališta za jalovinu

Rudnici su jalovinu koja je u pogledu eksploatacije bezvredno odlagali u neposrednoj blizini rudnika. U pogledu odlaganja prioritetni aspekti su bili nesmetana eksploatacija, brza predara, kao i efikasnost troškova. Prilikom otklanjanja štete jalovinu klasifikujemo i tretiramo na osnovu karakteristika opasnosti, a može da bude reciklaža ili uništavanje. Opasni otpad se karakterističnim predtretiranjemprvo stabilizuje, te se transportuje u odgovarajuće odlagalište za uništavanje koje može da bude i lokalna deponija sa odgovarajućom zaštitom. Neopasan otpad koji nije pogodan za reciklažu obezbeđujemo dugoročno izgradnjom sistema za lokalnu zaštitu i monitoring. Važan deo likvidiranog odlagališta i uspostavljene deponije jeste odgovarajući monitoring sistem koji omogućuje praćenje zagađenosti podzemnih voda, kao i dugoročne rezultate otklanjanja štete. 

Rušenje rudničkih objekata

Otklanjanjem štete obuhvaćena je i likvidacija industrijskih objekata koji su služili za obradu ruda eksploatisanih iz rudnika. Čuvanje zgrada koje nisu zagađene opasnim otpadom i statički su odgovarajuće služe kao osnov za pokretanje jedne investicije za prostorni razvoj - braon polje. Zagađene zgrade i drugi industrijski objekti (npr. mreža za transport) se ruše, te ih shodno klasifikaciji prema opasnosti, predajemo organizaciji koja je ovlašćena za tretman otpada, dajući prednost tehnologijama za reciklažu. 

Otklanjanje štete zagađenih geoloških sredina

Na teritoriji koje se dotiče rudarska delatnost i u tlu se pojavljuju komponenti koji uzrokuju zagađenje, podrazumevajući i korita veštačkih i prirodnih votokova. Zagađena geološka sredina se vadi propraćena ispitivanjem. Izvađena materija se nakon in situ tretiranja vraća na originalno mesto ili se shodno klasifikaciji prema opasnosti izvađene materije, predaje organizaciji koja je ovlašćena za tretman otpada, dajući prednost tehnologijama za reciklažu. 

Prečišćavanje živih voda i rezervoara

Za obezbeđivanje velikih količina industrijske vode koje je bilo neophodno za rudarsku delatnost, na primer za flotaciono obogaćivanje rude (bogaćenje rude tečnošću) izgrađeni su rezervoari ili jezera, takođe zagađena. Procedne vode koje su se pojavile usled funkcionisanja rudnika uglavnom su puštane u prirodne vodotokove u blizini rudnika, uz njih su kopana tzv. jezera za popunjavanje koja su služila za prirodno vezivan je zagađenja. 

U potpuno otklanjanje štete u slučaju rudnika spada i prečišćavanje ovih prirodnih i veštačkih vodnih objekata. Proces se odvija u smeru protoka, uz delimično preusmeravanje originalnog korita i vađenjem sadržine iz dna korita. Otpad koji se pojavljuje vađenjem kvalifikujemo i tretiramo na ranije već opisani način. Prečišćavanje vode na ovim etapama nije neophodno zbog nerastvorljivosti zagađivača, odnosno rešeno je isticanjem procednih voda iz rudnika. Na teritoriji likvidiranih industrijskih objekata i odlagališta može da bude neophodno prečišćavanje i podzemnih voda, pri čemu se zagađena voda ubacuje u sistem za prečišćavanje uz pomoć drenske mreže, a vraća se sistemom zadržavanja.

Rezultati delatnosti rekultivacije

Rekultivacija teritorije očišćene od otpada i zagađivača, to jest uklapanje u prirodnu sredinu predstavlja poslednji zadatak kojim se zaključuje delatnost otklanjanja štete. U okviru toga, zaštićene deponije otpada obložimo pokrivnom materijom, te posadimo endemične vrste biljaka. Otklanjanje štete vodotokovima i jezerima zaključuje se sređivanjem obala i korita, te uspostavljanjem vodnih objekata. Time je osigurano brzo uspostavljanje prirodnih životnih staništa.

Na očišćenoj teritoriji može da se izgradi turistička destinacija, centar za rekreaciju za lokalno stanovništvo ili bi postojeći industrijski objekti mogli u okviru prostornog razvoja - braon polja naći novu lokaciju.

 

Oblasti primene

  • Otklanjanje štete i rekultivacija na teritorijama napuštenih rudnika i metalne indsutrije
  • Otklanjanje štete i rekultivacija odlagališta otpada iz rudnika i industrije metala.

 

Envirotis Holding bavi se takođe i otklanjanjem štete i rekultivacije prostora napuštenih rudnika.To znači karakteristično vrlo kompleksnu delatnost otklanjanja štete čak i u trajanju od pet do deset godina, pošto se zagađenost van prostora rudnika raširila i na okolinu.

 

Dejstvo prostora oko rudnika na životnu sredinu

Rudnici su otvarani u oblastima sa veoma bogatim prirodnim vrednostima kako ispod površine, tako i iznad površine tla. Te oblasti su upravo zbog svog prirodnog bogatstva danas postale oblasti sa zaštićenom prirodnom sredinom. Rudnici koji su svojim funkcionisanjem u prošlosti, neadekvatnim odlaganjem i tretiranjem jalovine, kao i nedostatkom stručnog zatvaranja rudnika zagađivali životnu sredinu, i dan danas uzrokuju štetu. Zagađenost se pojavljuje na tlu, u podzemnim vodama, u vodama površinskih vodotokova, kao i u talogu njihovih korita.

 

Zadaci otklanjanja štete

 

Čišćenje procednih voda

U prolazima rudnika koji su napušteni desetinama godina nastali su prirodni vodotokovi koji iz pomerenog kamena rastvaraju različite minerale i metale. Ovi elementi se pojavljuju u okolnim vodama, podzemnim vodama odnosno u jezerima rudnika za tehničko istraživanje u koncentrovanom obliku, to jest kao zagađivači.

Nakon otkrivanja izvora procednih voda, ove vodotoke usmeravamo u centralni sistem za tretman i čišćenje vode koji je izgrađen u okviru delatnosti otklanjanja štete, a pročišćene vode se nakon toga mogu vratiti u prirodne tokove, obezbeđujući na takav način prirodnu proizvodnju vode. Prečišćavanje vode se obavlja mehaničkim putem (na primer taloženjem i ceđenjem), biološkim putem (mikroorganizmima) i po potrebi hemijskim sastojcima, u zavisnosti od tipa zagađenosti. Mulj koji je zaostao nakon prečišćavanja procednih voda odvozi se u odgovarajući objekat za tretiranje otpada (reciklaža ili uništavanje).

Prečišćavanje procednih voda, te smeštaj otpada koji pri tom procesu nastaje predstavlja kontinuirani zadatak vlasniku rudnika. 

 

Zatvaranje rudnika

U zavisnosti od buduće sudbine rudnika njegovo tehničko zatvaranje će se obaviti u saradnji sa rudarskim stručnjacima. Iscrpljeni rudnici, nakon statičkih ispitivanja zatvaraju se zatrpavanjem, a za tu svrhu se može veoma dobro iskoristiti jalovina koja ne sadrži opasne sastojke, eventualno i druge geološke materije iz tla koje se smatraju otpadom. Kod rudnika koji se u budućnosti mogu još eksploatisati, nakon ukidanja izvora zagađivanja procednih voda, tehničko zatvaranje se obavlja sa održavanjem mogućnosti ponovnog otvaranja, kao i sa obezbeđivanjem statičke bezbednosti.

 

Tretiranje odlagališta za jalovinu

Rudnici su jalovinu koja je u pogledu eksploatacije bezvredno odlagali u neposrednoj blizini rudnika. U pogledu odlaganja prioritetni aspekti su bili nesmetana eksploatacija, brza predara, kao i efikasnost troškova. Prilikom otklanjanja štete jalovinu klasifikujemo i tretiramo na osnovu karakteristika opasnosti, a može da bude reciklaža ili uništavanje. Opasni otpad se karakterističnim predtretiranjemprvo stabilizuje, te se transportuje u odgovarajuće odlagalište za uništavanje koje može da bude i lokalna deponija sa odgovarajućom zaštitom. Neopasan otpad koji nije pogodan za reciklažu obezbeđujemo dugoročno izgradnjom sistema za lokalnu zaštitu i monitoring. Važan deo likvidiranog odlagališta i uspostavljene deponije jeste odgovarajući monitoring sistem koji omogućuje praćenje zagađenosti podzemnih voda, kao i dugoročne rezultate otklanjanja štete. 

 

Rušenje rudničkih objekata

Otklanjanjem štete obuhvaćena je i likvidacija industrijskih objekata koji su služili za obradu ruda eksploatisanih iz rudnika. Čuvanje zgrada koje nisu zagađene opasnim otpadom i statički su odgovarajuće služe kao osnov za pokretanje jedne investicije za prostorni razvoj - braon polje. Zagađene zgrade i drugi industrijski objekti (npr. mreža za transport) se ruše, te ih shodno klasifikaciji prema opasnosti, predajemo organizaciji koja je ovlašćena za tretman otpada, dajući prednost tehnologijama za reciklažu. 

 

Otklanjanje štete zagađenih geoloških sredina

Na teritoriji koje se dotiče rudarska delatnost i u tlu se pojavljuju komponenti koji uzrokuju zagađenje, podrazumevajući i korita veštačkih i prirodnih votokova. Zagađena geološka sredina se vadi propraćena ispitivanjem. Izvađena materija se nakon in situ tretiranja vraća na originalno mesto ili se shodno klasifikaciji prema opasnosti izvađene materije, predaje organizaciji koja je ovlašćena za tretman otpada, dajući prednost tehnologijama za reciklažu. 

 

Prečišćavanje živih voda i rezervoara

Za obezbeđivanje velikih količina industrijske vode koje je bilo neophodno za rudarsku delatnost, na primer za flotaciono obogaćivanje rude (bogaćenje rude tečnošću) izgrađeni su rezervoari ili jezera, takođe zagađena. Procedne vode koje su se pojavile usled funkcionisanja rudnika uglavnom su puštane u prirodne vodotokove u blizini rudnika, uz njih su kopana tzv. jezera za popunjavanje koja su služila za prirodno vezivan je zagađenja. 

 

U potpuno otklanjanje štete u slučaju rudnika spada i prečišćavanje ovih prirodnih i veštačkih vodnih objekata. Proces se odvija u smeru protoka, uz delimično preusmeravanje originalnog korita i vađenjem sadržine iz dna korita. Otpad koji se pojavljuje vađenjem kvalifikujemo i tretiramo na ranije već opisani način. Prečišćavanje vode na ovim etapama nije neophodno zbog nerastvorljivosti zagađivača, odnosno rešeno je isticanjem procednih voda iz rudnika. Na teritoriji likvidiranih industrijskih objekata i odlagališta može da bude neophodno prečišćavanje i podzemnih voda, pri čemu se zagađena voda ubacuje u sistem za prečišćavanje uz pomoć drenske mreže, a vraća se sistemom zadržavanja.

 

Rezultati delatnosti rekultivacije

Rekultivacija teritorije očišćene od otpada i zagađivača, to jest uklapanje u prirodnu sredinu predstavlja poslednji zadatak kojim se zaključuje delatnost otklanjanja štete. U okviru toga, zaštićene deponije otpada obložimo pokrivnom materijom, te posadimo endemične vrste biljaka. Otklanjanje štete vodotokovima i jezerima zaključuje se sređivanjem obala i korita, te uspostavljanjem vodnih objekata. Time je osigurano brzo uspostavljanje prirodnih životnih staništa.

Na očišćenoj teritoriji može da se izgradi turistička destinacija, centar za rekreaciju za lokalno stanovništvo ili bi postojeći industrijski objekti mogli u okviru prostornog razvoja - braon polja naći novu lokaciju.

 

Oblasti primene

  • Otklanjanje štete i rekultivacija na teritorijama napuštenih rudnika i metalne indsutrije
  • Otklanjanje štete i rekultivacija odlagališta otpada iz rudnika i industrije metala.